Người ta nói rằng trẻ em là lứa tuổi tốt nhất để học ngôn ngữ. Nhưng điều này không có nghĩa là người lớn không còn cơ hội để có thể học ngoại ngữ. Chúng tôi đã hỏi một số thành viên biết nhiều thứ tiếng trong Dự án Dịch thuật Mở cùng chia sẻ bí quyết của mình để làm chủ một ngoại ngữ. Chiến lược hiệu quả nhất mà những thành viên này đưa ra được tóm gọn trong bảy nguyên tắc cơ bản sau:

 

  1. Cần phải thực tế: Quyết định đưa ra mục tiêu đơn giản, có thể đạt được để bắt đầu nhằm tránh cảm giác làm cho bạn cảm thấy quá sức. Phiên dịch viên tiếng Đức Judith Matz đưa ra gợi ý: “Chọn ra 50 từ của ngôn ngữ định học và bắt đầu sử dụng những từ này nói về con người – và sau đó bắt đầu từ từ đưa ngữ pháp vào áp dụng.”
  2. Biến việc học ngoại ngữ thành một sự thay đổi trong cách sống: Đối với cô Elisabeth Buffard, trong 27 năm giảng dạy tiếng Anh, luôn nhận thấy rằng tính kiên định là đặc điểm khác biệt giữa những học sinh giỏi và những học sinh còn lại. Tìm ra một ngôn ngữ mà bạn có thể theo đuổi để chinh phục ngay cả khi bạn mệt mỏi, chán chường hay khi say mê.
  3. Chơi trò ngôi nhà thân yêu với ngôn ngữ bạn học: Bạn càng đưa ngoại ngữ mà bạn học vào các hoạt động hàng ngày, thì bộ não của bạn sẽ càng nhanh xem ngoại ngữ này là một điều gì đó hữu ích và đáng để chú tâm. “Tận dụng mọi cơ hội để tiếp cận với ngôn ngữ mới,” phiên dịch viên tiếng Nga Olga Dmitrochenkova chia sẻ. Dán nhãn lên mọi đồ vật trong nhà bằng thứ ngôn ngữ bạn đang học, đọc sách dành cho trẻ em viết bằng ngôn ngữ này, xem các video nói chuyện có phụ đề trên TED và TEDx, hay tự thuật lại một số sự kiện trong ngày của bạn bằng ngôn ngữ này với một người bạn tưởng tượng.
  4. Hãy để công nghệ giúp bạn: Dmitrochenkova còn chia sẻ một ý tưởng tuyệt vời là: “Một điều thú vị có thể thực hiện để giúp bạn học các từ mới ngay lập tức đó là cài ngôn ngữ trên điện thoại của bạn sang thứ ngôn ngữ bạn đang học.” Tương tự cũng có thể thay đổi ngôn ngữ trên trình duyệt. Hay bạn có thể tìm được những cơ hội học ngoại ngữ được thiết kế hiệu quả hơn trên mạng internet.
  5. Xem học ngoại ngữ là giấy thông hành mở ra những trải nghiệm mới: Đối với phiên dịch viên tiếng Tây Ban Nha Sebastián Betti, thì việc học một ngôn ngữ là nhằm tập trung vào những trải nghiệm mà ngôn ngữ mới đó có thể mạng tới, từ “thăm quan công viên giải trí, tham gia các chương trình triển lãm hàng không, thưởng thức lễ hội làm thơ và nhạc rock, cho tới các kỹ thuật làm bài luận qua ảnh.” Nói cách khác, anh nghĩ về những việc thú vị mà mình muốn thực hiện, và biến những việc này thành cơ hội để học ngoại ngữ. Rất nhiều phiên dịch viên của chúng tôi chia sẻ lời khuyên này. Cô Anna Minoli – phiên dịch viên tiếng Pháp và Ý lại học tiếng Anh bằng cách xem các bộ phim yêu thích mà không có lồng tiếng, còn phiên dịch viên tiếng Croatia Ivan Stamenković, sau nhiều năm xem kênh Cartoon Network không phụ đề thì đột nhiên nhận ra mình có thể nói tiếng Anh khi lên lớp 5. Vì thế nếu lần tới bạn cần công thức làm bánh cà-rốt chay, hãy tìm công thức bằng ngôn ngữ mà bạn đang học.
  6. Kết thêm bạn mới: Giao tiếp bằng ngôn ngữ mới chính là chìa khóa – việc này sẽ dạy bạn cách diễn tả suy nghĩ của mình một cách trực quan, thay vì dịch trong đầu từng câu rồi mới nói ra. Hãy tìm những người bản xứ sống gần nơi bạn ở. Hay thử tìm kiếm một người nước ngoài để trao đổi thư từ hoặc lập một cặp hai người cùng học trực tuyến, hai người sẽ cùng tình nguyện giúp nhau học ngôn ngữ của người kia.
  7. Đừng sự nói sai: Một trong những rào cản phố biến nhất khi nói chuyện bằng ngôn ngữ mới đó là sợ nói sai. Nhưng người bản xứ cũng giống như những người cha mẹ yêu thương vô điều kiện: bất cứ cố gắng nào của bạn để giao tiếp bằng ngôn ngữ của họ thì đều là bằng chứng thuyết phục rằng bạn là một người tài năng. Họ sẽ ghi nhận sự nỗ lực của bạn và sẽ giúp bạn. Hồi hộp khi giao tiếp với người cùng độ tuổi? Hãy thử kiểm tra kỹ năng ngôn ngữ của bạn với một người ít tuổi hơn. “Tôi đã khá hào hứng khi nói chuyện với một em bé người Ý và nhận ra rằng tôi và cô bé đó ở cùng một cấp độ tiếng Ý,” phiên dịch viên tiếng Đức Judith Matz kể. Và hãy kiên nhẫn. Bạn càng nói nhiều, thì bạn càng gần đạt tới được lý tưởng “thuần thục như người bản xứ.” Và nói chuyện với người cùng độ tuổi với bạn.